Raport Fabryka Sztuki  to podsumowanie wyników dwuletnich badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy, dotyczących podziału i warunków pracy na polu sztuk wizualnych w Polsce.     
Fabryka sztuki

CZYTAJ RAPORT >>> TU 

Raport Fabryka Sztuki  to podsumowanie wyników dwuletnich badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy, dotyczących podziału i warunków pracy na polu sztuk wizualnych w Polsce. 

W ramach badań zespół WUW-u przeprowadził prawie setkę wywiadów z kuratorami, artystkami, pracownikami technicznymi i asystentkami z całej Polski, pod lupę biorąc około dwudziestu projektów artystycznych, które odbyły się w przeciągu ostatnich trzech lat w Polsce. Na podstawie ankiet wizualnych, wypowiedzi ludzi sztuki, analiz instytucjonalnych oraz dyskusji grupowych raport rekonstruuje ekonomię polityczną polskiego obiegu sztuki współczesnej wraz z uzasadniającym ją systemem moralnych przekonań, pragnień i racjonalizacji.

Żeby zrozumieć, w jaki sposób zorganizowany jest obecnie obieg sztuki, raport odnosi się do takich pojęć, jak projekt, prekarność, elastyczność, wielozadaniowość, konkurencja i kooperacja, mechanizmy selekcji, kapitał społeczny czy symboliczny.

WUW pole sztuki anlizuje niczym fabrykę, miejsce i sposób kolektywnego wytwarzania wartości, której mechanizmy i urządzenia wyłaniają się jedynie po rozproszeniu oparów roztaczanych zazwyczaj przez Sztukę przez duże „eS” czy Twórczość przez wielkie „Te”. Taka „fabryka” charakteryzuje się specyficznym podziałem pracy oraz wytwarza różne, niekoniecznie materialne, dobra. Raport analizuje funkcjonowanie „fabryki sztuki”, wyodrębniając szereg tendencji dominujących obecnie na polskim polu sztuki, spośród których warto wymienić następujące:

1. Rynek sztuki nie działa, blisko 70% artystów nie dostaje z niego więcej niż 10% swoich zarobków. Rynek jest mirażem, który motywuje artystów do poświęceń.

2. Ludzie sztuki działają niczym pod wpływem „artyzolu”. Ich satysfakcja z pracy jest niezależna od obiektywnych czynników ekonomicznych, takich jak zarobki. Pracują z miłości dla sztuki, nawet jeżeli przynosi im to biedę. Jednak w perspektywie długofalowej nadużywanie „artyzolu” wywołuje wypalenie i frustrację.

3. Najczęściej wymienianą niesprawiedliwością jest nieopłacanie artystów za udział w projektach. Ludziom sztuki za udział w projektach „płaci się” nie pieniędzmi, tylko widocznością (kapitałem symbolicznym) albo możliwością cyrkulowania w obiegu (kapitałem społecznym). Taki obieg jest samozwrotny: projekty robi się po to, żeby móc robić inne projekty. W takim obiegu trzeba bywać i pokazywać się. Panuje zasada: nie jesteś widoczny, to nie istniejesz.

4. Na polu sztuki panuje ciągła niepewność i prekarność, bardzo popularne są umowy śmieciowe. Ludzie sztuki starają się przetrwać łącząc etaty (czasami artystyczne a czasami nie) z pracą artystyczną, na której często nie zarabiają.

5. W sztuce panuje „ekonomia słoikowa” – od rodzin artyści dostają więcej wsparcia niż z rynku sztuki i stypendiów ministra wziętych z osobna.

6. Ludzie na polu sztuki bardzo rzadko mają dzieci albo kogokolwiek pod opieką. Raczej pozostają pod opieką niż są w stanie jej komuś udzielić.

7. Każdy na polu sztuki ma jedynie dekadę. Znakomita część ludzi aktywnych na polu ma pomiędzy 25. i 35. rokiem życia. Później „wykruszają się”.

8. Kwestie płci i powiązanych z nimi niesprawiedliwości pozostają niewidoczne i nierozpoznane.

+++

Kierownicy merytoryczni projektu: Michał Kozłowski, Jan Sowa, Kuba Szreder

Kierownicy administracyjni: Szymon Żydek i Bogna Świątkowska

Zespół badawczy projektu:

Krzysztof Bielecki (identyfikacja wizualna), Joanna Figiel, Mirosław Filiciak, Dorota Grobelna, Mikołaj Iwański, Michał Kotnarowski, Anna Zawadzka

Zespół ankieterów: Piotr Antosiewicz, Piotr Juskowiak, Anna Marjankowska, Ewa Okroy, Elżbieta Okroy, Marta Trawinska, Natalia Wilk, Krzysztof Wolański

Inicjatorzy badań: Wolny Uniwersytet Warszawy, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana

Partnerzy instytucjonalni badania: Fundacja Projekt: Polska, Muzeum Sztuki Nowoczesne w Warszawie, British Council, Ambasada Królestwa Niderlandów w Polsce, Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich Uniwersytetu Warszawskiego, Pracownia badań nad filozofią francuską Instytutu Filozofii Uniwesytetu Warszawskiego

Publikacja Fabryka Sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce podsumowuje dwuletni projekt badawczy realizowany w latach 2013–2014 przez Wolny Uniwersytet Warszawy we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Obserwatorium Kultury.

wuw_raport_fabryka_sztuki.pdf

Dorzucam się!

Wspieram kulturę współczesną z Bęc Zmianą

Wybierz kwotę wsparcia
Inna kwota